De illusie van invloed

Lina zit in groep acht. Ze heeft leren lezen en schrijven tijdens corona en heeft moeite met nieuwsbegrip. Ze loopt ‘achter’ met rekenen, maar kan alle tafels tot en met twintig opdreunen en haalt tienen voor Engelse woordjes. Voorlopig schooladvies: vmbo-t, misschien kader.

‘Ik wil helemaal geen dingen leren, mam, ik wil alleen maar sporten.’ We hebben regelmatig gesprekken over de middelbare school. Met een zus die na veel geworstel de havo haalde en een zus die in drie gymnasium zit, waar het leuk is, maar niet vanzelf gaat, denkt Lina er serieus over om die hele middelbare periode maar gewoon over te slaan. ‘Ik kan toch top-tennisser worden? Of voetballer?’

In groep vijf had ze een juf die vier keer gezakt was voor de pabo, maar die ondanks dat toch voor de klas stond. Bij gebrek aan beter. Ze deed haar best om de klas bij elkaar te brengen na de lockdown. Er was minstens drie keer per week ruzie, vooral meiden onder elkaar. Er kwam externe hulp om sociale vaardigheden te oefenen en pestgedrag aan te pakken. Eén meisje werd de pispaal. Ouders spraken met elkaar, maar het duurde tot het einde van groep zes voordat de kinderen weer een beetje aardig tegen elkaar konden doen.

In groep zeven kwam er een ervaren juf. Binnen een paar weken veranderden de verhalen. Waar het eerst ging over wie wat had gezegd en gedaan, ging het nu over woordjes leren, leuke gymlessen en lootjes trekken voor Sinterklaas. Geen gedoe.

En nu zit Lina dus sinds september in groep acht. Waar een meisje aan de klas is toegevoegd. Sindsdien hoor ik niets meer over gym of woordjes. Het meisje rijdt op een fatbike, regelmatig tegen iemand aan. Ze schreeuwt in de klas, is bozig en zoekt ruzie, meestal met het meisje dat eerder ook werd gepest. Ook zegt ze dingen als: ‘Heb je al eens een tampon heel diep in je vagina geduwd?’

Lina is er druk mee. ‘De juf heeft haar naast mij gezet, en ze kijkt de hele tijd af tijdens de toets. Ik schrijf expres een fout antwoord op. Dan schrijft zij het over, en daarna vul ik het goede antwoord in. Ze doet niet aardig, mam.’

De juf is er ook druk mee. Er worden gesprekken gevoerd met kinderen en ouders. Ik hoop dat ik binnenkort weer verhalen hoor over lootjes trekken en leuke gymlessen.

Er zit geen clou aan dit verhaal. Het is gewoon een fragment uit het leven van een elfjarige in Amsterdam. Of misschien toch dit: hoe ouder ik word, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat ik veel minder invloed heb op wat dan ook dan ik altijd dacht.